161. JAKIE ODDZIAŁYWANIA DOCIERAJĄ DO CZŁOWIEKA? JAKIE ODDZIAŁYWANIA PRZETWARZA CZŁOWIEK? JAKIE SĄ ODDZIAŁYWANIA CZŁOWIEKA NA OTOCZENIE?

JAKIE ODDZIAŁYWANIA DOCIERAJĄ DO CZŁOWIEKA?
JAKIE ODDZIAŁYWANIA PRZETWARZA CZŁOWIEK?
JAKIE SĄ ODDZIAŁYWANIA CZŁOWIEKA NA OTOCZENIE?

(26 maja 2017 r.)

CYBERNETYKA jest nauką o sterowaniu (sterowanie jest to zachowanie systemu sterującego prowadzące do określonych zmian w innym systemie, w systemie sterowanym), system sterujący ODDZIAŁUJE na system sterowany, cybernetyka jest więc nauką o ODDZIAŁYWANIACH.

Jeśli z rzeczywistości wyodrębnimy jakiś fragment i będziemy go rozpatrywać jako system, to pozostała część rzeczywistości zawsze stanowi drugi system, nazywany OTOCZENIEM wyodrębnionego systemu. Obydwa te systemy ODDZIAŁUJĄ na siebie wzajemnie – występuje między nimi sprzężenie zwrotne, w którym „nie tylko przyczyna oddziałuje na skutek, lecz również skutek oddziałuje na przyczynę, sprawiając w ten sposób, że przyczyna – za pośrednictwem skutku – oddziałuje na siebie samą” (cyt. profesora Mariana Mazur).

ODDZIAŁYWANIA ZEWNĘTRZNE każdego systemu/człowieka może być wejściowe albo wyjściowe:

• ODDZIAŁYWANIE WEJŚCIOWE – pojawia się wtedy, gdy system/człowiek odbierze jako bodziec oddziaływanie innego systemu, czyli jego reakcję;

• ODDZIAŁYWANIE WYJŚCIOWE – występuje wówczas, gdy system/człowiek przekaże własne oddziaływanie, czyli własną reakcję do innego systemu;

System/człowiek przekształca odebrane oddziaływanie wejściowe w oddziaływanie wyjściowe zgodnie z własną transformacją, mamy wówczas do czynienia z oddziaływaniami zachodzącymi w systemie, tzn. z jego ODDZIAŁYWANIAMI WEWNĘTRZNYMI. Związek transformacji z oddziaływaniami wejściowymi i oddziaływaniami wyjściowymi ujmuje twierdzenie o transformacji, wyrażone równaniem T(a) = b, które oznacza, że jeśli stan wejściowy systemu – a, poddać transformacji – T, to uzyska się jego stan wyjściowy – b. Jest to twierdzenie uniwersalne, gdyż można go odnosić do wszelkiego typu systemów bez względu na rodzaj ich tworzywa i charakter pełnionych funkcji. Z twierdzenia tego wynika, że system/człowiek nie będzie funkcjonował prawidłowo wówczas, gdy:

• błędnie będzie postulowany stan wyjściowy systemu/człowieka, który zamierzamy osiągnąć;

• zakłócany albo uniemożliwiany będzie dopływ bodźców do systemu/człowieka z jego otoczenia;

• skostniała będzie struktura systemu/człowieka, w efekcie czego nie będzie on w stanie elastycznie zmieniać swoich właściwości;

• zakłócane albo uniemożliwiane będzie oddziaływanie systemu/człowieka na otoczenie.

Jeśli jakiś system wyodrębnimy z otoczenia, które na niego oddziałuje, to od aktualnych właściwości tego systemu/człowieka, które określają jego transformację, zależy jak przekształca on docierające do niego oddziaływania wejściowe, czyli bodźce w oddziaływania wyjściowe, tzn. w jego reakcje. Zachowanie systemu/człowieka zależy więc od oddziaływania wejściowego, tj. bodźca oraz od aktualnych właściwości systemu. Ponieważ pod wpływem przetwarzanych oddziaływań wejściowych system zmienia swe właściwości, to reakcje systemu/człowieka na te same bodźce, wraz ze zmianą właściwości systemu/człowieka, będą się zmieniały.

CO MOŻNA POWIEDZIEĆ NA TEMAT ODDZIAŁYWAŃ?
Na temat oddziaływań można powiedzieć, że:

• każde oddziaływanie ma zawsze określony kierunek;

• w trakcie każdego odbieranego przez system oddziaływania przetwarzane są informacje i energia jednocześnie, gdyż nie ma możliwości przekazywania tylko samych informacji, bez zużywania przy tym energii, ani przekazywania tylko samej energii bez istnienia struktury, czyli bez informacji;

• jeśli w otoczeniu jednego systemu znajdują się inne systemy, to wzajemnie na siebie oddziałują;

• jeśli system odbierze oddziaływanie, będące dla niego oddziaływaniem wejściowym, to przetwarza go zgodnie z własną transformacją i okaże reakcję, która będzie jego oddziaływaniem wyjściowym;

• jeśli system II odbierze oddziaływanie systemu I i spowoduje ono jego reakcję, która będzie adekwatna do oddziaływań systemu I oraz do transformacji systemu II, zgodnie z którą system ten przetwarza oddziaływanie;

• odbierane i przetworzone przez system oddziaływanie wywołuje w nim zmiany;

• „wysłane” przez system oddziaływanie wywołuje w nim zmiany;

• im skuteczniej system I oddziałuje na system II, tym większą może uzyskać niezależność od tego systemu;

• im skuteczniej system I oddziałuje na system II, w tym większym stopniu może od siebie uzależnić ten system;

• system II może przeciwstawić się niekorzystnym dla siebie oddziaływaniom systemu I wówczas, kiedy obydwa te systemy są w zależności funkcjonalnej, jeśli są w zależności hierarchicznej, system II będący niżej w hierarchii musi podporządkować się systemowi I;

• jeśli system I chce wywołać w systemie II zmiany, na jakich mu zależy, musi znać transformację systemu II i dostosować do niej bodźce kierowane do tego systemu; tym skuteczniej będzie sterował systemem II, im lepiej będzie znał ten system.

Należy jeszcze zwrócić uwagę, na fakt, że aby jeden system sterował innym systemem albo otoczeniem, czyli wywierał na niego oddziaływanie, musi przejawić reakcję, będącą efektem podjętej przez ten system decyzji, która zawsze poprzedza działanie. Reakcja ta zmienia sytuację w systemie sterowanym albo w otoczeniu, na które oddziałuje – jest dla nich bodźcem. Zwrotne oddziaływanie systemu sterowanego albo otoczenia na system sterujący stanowi nowy bodziec dla systemu sterującego, przy czym każdy z dwóch oddziałujących na siebie systemów w kolejnych cyklach występuje na przemian, raz w roli systemu sterowanego, a następnie w roli systemu sterującego.

Zbiór wszystkich publikacji dostępny na stronie: http://www.jolantawilsz.pl/tresci-zamieszczone-na-fanpage